Aile, toplumun en küçük ama en etkili yapı taşıdır. Sevgiyle kurulması beklenen bu yapı, zamanla çatışmaların, kırılmaların ve saygı ihlallerinin merkezi haline gelebilir. Özellikle ebeveynlere yönelen hakaret, sadece bireysel bir sorun değil; toplumsal bir alarmdır.
Hakaretin Görünmeyen Yüzü
Türkiye’de birçok ailede, evlatların ebeveynlerine yönelik sözlü şiddeti giderek daha görünür hale geliyor. Bu durum, ekonomik stres, kuşak çatışmaları, iletişim eksikliği ve psikolojik sorunlarla ilişkilendiriliyor. Ancak çoğu zaman bu hakaretler 'ergenlik dönemi', 'geçici öfke' gibi gerekçelerle normalleştiriliyor.
Bireysel Nedenler
Travmalar ve bastırılmış öfke: Kişinin geçmişte yaşadığı kırılmalar, saygısız davranışlara dönüşebilir.
Empati eksikliği: Başkasının duygusunu hissedememek, onu incitmenin farkına varamamayı doğurur.
Güç arayışı: Hakaret, bazı kişiler için kontrol kurma ya da üstünlük gösterme aracıdır.
Toplumsal ve Kültürel Etkiler
Rol modellerin dili: Medyada, siyasette, sosyal ağlarda sıkça karşılaşılan kaba ve aşağılayıcı dil, normalleşir. Gençler özellikle bu dili içselleştirir.
Aile içi örnekleme: Bir çocuk, anne babasının birbirine nasıl davrandığını izleyerek saygının ne olduğunu öğrenir. Saygısızlık da böyle aktarılır.
Toplumsal hiyerarşi: Yaş, cinsiyet, statü gibi faktörler üzerinden kurulan üstünlük ilişkileri, saygıyı seçici hale getirir. 'Bazısına saygı gösterilir, bazısına gerek yok' algısı yaygındır.
Zincirleme Etki
Saygısızlık bulaşıcıdır. Bir ortamda bir kişi saygısız davranırsa, diğerleri ya savunmaya geçer ya da aynı dili benimser.
Bu zincir kırılmazsa, aileden okula, sokaktan siyasete kadar yayılır.
Ve sonunda, saygı bir erdem olmaktan çıkar; bir 'zayıflık' gibi görülmeye başlar.
Hakaret, aile içi şiddetin bir biçimidir. Fiziksel olmaması, etkisini azaltmaz.
Ebeveynler, özellikle anneler, bu durumu çoğu zaman sessizlikle karşılar. Suçluluk, utanç ve yalnızlık duygusu yaygındır.
Bu sessizlik, hem bireyin ruhsal sağlığını hem de aile içi ilişkilerin geleceğini tehdit eder.
Aile içi iletişimde sınırların net olması gerekir. Sevgi, saygı olmadan sürdürülemez.
Psikolojik destek, aile danışmanlığı ve toplumsal farkındalık kampanyaları bu sorunun çözümünde kritik rol oynar.
Eğitim sisteminde aile içi iletişim ve duygusal okuryazarlık konularına daha fazla yer verilmelidir.
Sonuç olarak:
Saygı Tezahürü Bireysel Bir Erdem Değil; Toplumsal Bir Sorumluluktur.
Aile içi hakaret, yalnızca bireysel bir öfke patlaması değil; toplumsal bir kültürün yansımasıdır. İnsanlar birbirini örnek alır, dilde, davranışta, ilişkide. Eğer saygısızlık yaygınsa, bu yalnızca bireylerin değil, toplumun da aynaya bakması gerektiğini gösterir.
Bu nedenle:
Hakaretin normalleşmesine karşı durmak, sadece aileyi değil, toplumu da korur.
Saygı kültürünü yeniden inşa etmek, eğitimle, medya diliyle, kamusal örneklerle mümkündür.
Sessiz kalanların sesi olmak kamusal sorumluluğun en temel görevi olmalıdır..
Facebook Yorum
Yorum Yazın