Sosyal Demokrasi Kim?

Başlık enteresan. Toplumsal algıyı teke indiren ifade. Türkiye tıpkı başlıkta ki ifadenin cuk oturmuş

halidir. Benim çok hoşuma giden, birkaç kez makalemde kullandığım bu Cennete sormuşlar

El-Kindî mantığı ile "Misafirinle ne yapıyorsun?"

Cennet anlamlı bakış sonrası gülümseyerek; "benim misafirim olmaz. Bir ömür benimle yaşar" demiş.

Dünyada ve ülkemizde siyasetle halka mutluluk dağıtanlar karşılarına çıkan her soruya bu şekilde yanıt verir. Gerçek öylemi? Tabi öyle değil. Çıkarı için niteliği hoşa gidiyor diye bu siyasi algıyı sahiplenir.

Soralım: Sosyal Demokrasi Kim?

Kapitalizmin bilgi çağına yerleşke yaptığı iki özelliği var. Hanedan devlet yerine Ulus devlet. Feodalite-self ilişkisi yerine emek-sermaye ilişkisini taşımıştır. Kapitalizmi yaratan burjuva kendi milli pazarını oluşturmak adına sınırları olan ve bir ulusa ait devlet inşa etmiş.

Bu sınırlar içinde burjuvanın sermaye birikimini güçlendiren artı-değerle 'özgür işçi' ordusu yaratmış. Dünya felaketi bu iki sonucun aynı karada başlayarak, dünya pazarına hükümdar olmasıyla tavan yapmıştır.

Burjuvanın iki misafiri var. Ama o, "misafirim olmaz, ömür boyu benimle yaşayan işçilerim olur" diyor!

Bir yanda burjuva.. Diğer yanda İşçi.. Tek ortak noktaları; insan olarak tanımlanmaları ve fiziki bedenleri. Bu ortak nokta dışında hiçbir alanda ortak birikimleri yoktur. Düşünceleri, yaşamları, beklentileri, iktidar olma hırsları, sanatları, sportif faaliyetleri, yaşam kaliteleri vb. Her şeyleri farklıdır.

İktidar olma, haklarını savunma, örgütlenme, partileşme ve mücadele biçimleri de farklıdır. 1800’lü yıllarda işçi sınıfı burjuva çatışması yükseldiği dönemlerde; işçi sınıfı kendi yaşamını insanlaştıracak bir düşü, bir ideolojiyi biriktirerek adını Sosyal demokrasi koymuştur!

Kimin adıymış: İşçi sınıfının hakkını, hukukunu, yaşamını ve geleceğini insanlaştıran ideolojinin adı!

Burjuvanın sistemini muhafaza eden, koruyan, devlete yetki veren birikimin adı ise, liberalizmle başlayarak faşizme kadar uzar.

Sosyal demokrasinin varlığı ve ilkelerinde değişim ve dönüşüm yok. Uzlaşı var. Sosyal demokrasi veya eş anlamıyla demokratik sol (demokratik sosyalizm), tarihsel süreç içerisinde bir doğal evrimle oluşmuş ideolojidir. Bir anlamda Marksizm’in liberalizmle barışması ve bu ikisinin sentezi üzerine kuruludur.

Sosyal demokrasi, tanım olarak emekçilerle öteki sınıfların çıkarları arasında -demokratik özgürlükler ortamında- siyasal ve ekonomik yapıyı değiştirerek hakkaniyet dengesi kurmayı amaçlayan siyasal ve ideolojik bir kitle hareketidir.

Sosyal demokrasinin temel ilkeleri şu şekilde özetlenebilir:

1-) Sınıfların çıkarı dengeye gelmelidir. Sosyal demokrasi emekçilerin çıkarını savunurken, öteki sınıfların yaşam hakkını yok saymaz.

2-) Demokratik özgürlükler sınıfsal çıkarlara kurban edilmemelidir. Sosyal demokrasi, sınıflar arası çıkar dengesini en iyi sağlayacak ortamın, siyasal haklarda eşitliğe dayalı demokratik ortam olduğu inancındadır.

3-) Devlet ideolojisiz olmalıdır. Sosyal demokrasi, güçlü sınıfların ya da toplulukların çıkarını gözeten ve ideolojisini savunan yerleşik siyasal ve hukuksal düzene, başka değişle sınıfsal devlet yapılanmasına karşıdır.

4-) Bölüşüm hakça olmalıdır. Sosyal demokrasi, bireysel yeteneğin ve ulusal zenginliğe katkının farklı olduğu inancındadır. O nedenle her bireyin, ulusal üretime yeteneği ölçüsünde yaptığı katkıyla uyumlu bir pay alması gerektiğine inanır.

5-) Ekonomik yapı çoğulcu olmalıdır. Ulusal üretim, soyut bir serbest piyasa ekonomisi tutkusuna kurban edilmemelidir. Özel teşebbüsün yetişemediği pahalı teknolojiyi gerektiren yatırımları devlet yüklenmeli ve bu yoldan ekonomik yapıyı değiştirmelidir.